Theo báo cáo Giám sát việc làm trên thế giới tháng 5/2023, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) nhận định các cú sốc và rủi ro toàn cầu đang kìm hãm sự phục hồi của thị trường lao động, đặc biệt là ở các nước có thu nhập thấp và trung bình. Tại Việt Nam, thị trường lao động việc làm đã có dấu hiệu khởi sắc, tuy nhiên vẫn chưa được phục hồi hoàn toàn.
Trong nước, lực lượng lao động, lao động đang làm việc quý II năm 2023 tăng so với quý trước và so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên thị trường lao động việc làm vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Điều này xảy ra chủ yếu do các doanh nghiệp thiếu đơn hàng sản xuất. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động tăng so với quý trước nhưng giảm so với cùng kỳ năm trước. Tình trạng lao động buộc nghỉ giãn việc, thôi việc, mất việc ở các doanh nghiệp vẫn tiếp diễn ở quý II/2023. Tình trạng này có xu hướng chuyển dịch sang khu vực phi chính thức. Điều này đã cho thấy thị trường lao động việc làm phục hồi nhưng chưa thực sự bền vững.
Lực lượng lao động
Lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý II năm 2023 là 52,3 triệu người, tăng hơn 100 nghìn người so với quý trước và 0,7 triệu người so với cùng kỳ năm trước. So với quý trước, lực lượng lao động ở khu vực thành thị và khu vực nông thôn đều tăng nhẹ (tăng tương ứng là 88 nghìn người và 19 nghìn người), lực lượng lao động nữ tăng gần 300 nghìn người, trong khi đó lực lượng lao động nam giảm 179 nghìn người.
Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động quý II năm 2023 là 68,9%, không thay đổi so với quý trước và tăng 0,4 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nữ giới là 63,1%, nam giới là 75,0%; khu vực thành thị là 65,5%, khu vực nông thôn là 71,0%. Quan sát theo nhóm tuổi, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động ở khu vực thành thị thấp hơn khu vực nông thôn ở các nhóm tuổi rất trẻ và nhóm tuổi già, trong đó chênh lệch nhiều nhất được ghi nhận ở nhóm 55 tuổi trở lên (thành thị: 31,6%; nông thôn: 48,0%) và nhóm từ 15-24 tuổi (thành thị: 38,1%; nông thôn: 47,4%).
(Nguồn: Tổng cục thống kê)
Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ quý II năm 2023 là 26,8%, tăng so với quý trước và cùng kỳ năm trước (tăng lần lượt 0,4% và 0,6%). Như vậy, tính đến quý II năm 2023, cả nước vẫn còn đến 38,3 triệu người lao động chưa qua đào tạo
Lao động đang làm việc
Áp lực sa thải lao động từ các doanh nghiệp tạo ra sự chuyển dịch mạnh lao động từ khu vực công nghiệp và xây dựng sang khu vực dịch vụ. Lao động phi chính thức ở khu vực dịch vụ tăng mạnh.
Thực trạng các đơn hàng giảm đã tác động đến lao động trong khu vực công nghiệp. Đặc biệt là ngành dệt may, ngành chế biến gỗ và ngành sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học. Số lao động ở các ngành này trong quý II năm 2023 đều giảm so với quý trước. Lần lượt là 142,5 nghìn người, 16,9 nghìn người và 30,2 nghìn người.
Lao động trong khu vực dịch vụ vẫn tiếp tục tăng mạnh trong quý II năm 2023. Tuy nhiên lao động phi chính thức trong khu vực này cũng tăng khá mạnh. Số lao động phi chính thức ở khu vực dịch vụ là 11,6 triệu người, tăng 498,9 nghìn người so với quý trước. Tỷ lệ lao động ở khu vực này trong quý II năm 2023 là 57,1%; tăng 1,5 điểm phần trăm so với quý trước. Như vậy, có thể thấy việc nhiều doanh nghiệp công nghiệp cắt giảm lao động do thiếu đơn hàng đã làm giảm số lao động trong khu vực công nghiệp. Tuy nhiên những lao động này có xu hướng chuyển dịch sang khu vực dịch vụ và chấp nhận làm công việc bấp bênh, thiếu tính ổn định.
Đơn vị: Triệu người. (Nguồn: Tổng cục thống kê)
Lao động thiếu việc làm
Thị trường lao động việc làm quý II năm 2023 không duy trì được đà phục hồi và khởi sắc như trong các quý đầu năm 2022. Số người thiếu việc làm trong độ tuổi, quý II năm 2023 khoảng 940,7 nghìn người. Số lượng tăng 54,9 nghìn người so với quý trước và tăng 58,9 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi quý này là 2,06%. Tỷ lệ này tăng 0,12 điểm phần trăm so với quý trước và tăng 0,10 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi ở khu vực thành thị quý II/2023 là 1,66% thấp hơn so với khu vực nông thôn (2,31%). So với quý trước và cùng kỳ năm trước, tỷ lệ thiếu việc làm ở khu vực nông thôn giảm 0,03 điểm phần trăm và giảm 0,01 điểm phần trăm. Trong khi đó khu vực thành thị tăng 0,35 điểm phần trăm và tăng 0,29 điểm phần trăm.
(Nguồn: Tổng cục thống kê)
Tỷ lệ thiếu việc làm quý II năm 2023 tăng so với quý trước và cùng kỳ năm trước, lao động ở vùng Đông Nam Bộ chịu tác động nhiều nhất.
Thất nghiệp của lao động trong độ tuổi
Ước tính mới nhất của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) cho thấy tỷ lệ thất nghiệp toàn cầu sẽ giảm 0,1 điểm phần trăm trong năm 2023. Điều này có nghĩa là số người thất nghiệp trên toàn cầu sẽ giảm đi 1 triệu người, do khả năng phục hồi thị trường lao động nhanh hơn dự đoán ở các nước có thu nhập cao. Kinh tế trên thế giới đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, triển vọng của thị trường lao động toàn cầu bấp bênh.
Thị trường lao động Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn thách thức trong bối cảnh chịu tác động kéo dài. So với quý trước, thất nghiệp quý II tăng cả về số lượng và tỷ lệ. Số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý II năm 2023 khoảng 1,07 triệu người, tăng 25,4 nghìn người so với quý trước và tăng 1,9 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý II năm 2023 là 2,30%, tăng 0,05 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 0,02 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động của khu vực thành thị tiếp tục duy trì dưới 3% (quý II năm 2022 là 2,98%, quý I năm 2023 là 2,66% và quý II năm 2023 là 2,75%).
(Nguồn: Tổng cục thống kê)
Trên đây là những số liệu Tổng cục thống kê đưa ra về tình hình lao động việc làm tại Việt Nam trong Quý II/2023. Nếu bạn vẫn chưa nằm trong đội ngũ người lao động chưa tìm được việc làm, đừng ngần ngại truy cập website của Worklink để ứng tuyển và được hỗ trợ nhiệt tình!
